لولههای پلیوینیلکلراید یا pvc از اواسط قرن بیستم تولید شده و به مرور کاربردهای آن گسترش یافت. در دهههای بعد یک ماده هم خانواده نزدیک نیز با عنوان اختصاری upvc به بازار عرضه شد که ساختار محکمتری هم داشت. با این حال همه کسانی که میخواهند ساختمانسازی کنند، میخواهند بدانند تفاوت لوله پیویسی و یوپیویسی در چیست.
البته لوله تنها کاربرد پی وی سی نیست و این ماده ارزشمند در صنایع دیگری مثل مبلمان، درب، مصالح ساختمان و غیره نیز کاربرد دارد.
در این نوشتار شما را با تفاوتهای لولههای pvc و لولههای upvc آشنا میکنیم.
مقایسه بین پیویسی و یوپیویسی
از نظر ساختاری فقط یک تفاوت بین مواد pvc و مواد upvc و جود دارد و آن هم این است که پیویسی حاوی ماده نرم کننده BPA و فتالات است که باعث انعطاف پذیری بیشتر آن میشود.
حرف u در UPVC از واژه انگلیسی unplasticized به معنای انعطافناپذیر گرفته شده است به همین دلیل به لولههای یوپیویسی لولههای پلاستیکی سخت نیز گفته میشود.
در بسیاری از کشورها دنیا لولههای یوپیویسی برای لوله کشی آب مورد استفاده قرار میگیرد. زیرا پلاستیک اضافی به کار رفته در آن سبب میشود که این لولهها مقاومت بیشتری در برای فرسایش شیمیایی داشته باشند.
همچنین لولههای یوپیویسی دیواره داخلی صافتری نسبت به لولههای پیویسی دارند. همین عامل باعث میشود آب به صورت روانتری در درون آن جریان یابد.
شاخصترین تفاوت لوله پیویسی و یوپیویسی در مقامت بالاتر لولههای یوپیویسی در برابر دماست. این ویژگی استفاده از این لوله را برای لوله کشی آب متداول کرده است.
تفاوت لوله پیویسی و لوله یوپیویسی
1- لولههای یوپیویسی مقاومت بیشتری در برابر آتش گرفتن نسبت به لولههای پیویسی دارند.
2- لولههای یوپیویسی معمولاً برای انتقال آب شرب مورد استفاده قرار میگیرند. ولی لولههای پیویسی برای انتقال آب غیر شرب و در برق کشی نیز کاربرد گستردهای دارند
3- لولههای یوپیویسی در تأسیسات مکانیکی نیز به عنوان جایگزین لولههای قدیمی کاربرد دارند.
4- لولههای پیویسی به علت انعطاف بالایی که دارند و همچنین برش خوردن آسانشان در ساختمان سازی و تأسیسات شهری استفاده فراوانی دارند.
5- لولههای یوپیویسی مقاومت بالاتری در دامنه دمایی خیلی پایین تا خیلی بالا نسبت به لولههای پیویسی دارند.
6- مقاومت لولههای یوپیویسی در برابر مواد شیمیایی بیشتر از لولههای پیویسی است.
7- لولههای پیویسی انعطاف بیشتری نسبت به یوپیویسی دارند. به همین دلیل در لوله کشیهایی که نیاز به انعطاف دارد، محبوبیت بیشتری دارند.
8- تفاوت لوله پیویسی با یو پی وی سی در برگشت پذیری بیشتری است که لولههای پیویسی در چرخه تولید نسبت به یوپیویسی دارند.
یوپیویسی یا پیویسی سخت
همان طور که پیش از این ذکر کردیم، یوپیویسی ماده پلاستیکی است. همچنین ساختمان سختتری نسبت به پیویسی دارد. بنابراین برای لوله پردههای تزئینی، نردهها و سایر استفادههای جانبی که به لولههای سخت نیاز است از یوپیویسی استفاده میشود.
یکی دیگر از مزایای لولههای یوپیویسی نسبت به لولههای پیویسی در این است که لولههای پیویسی حاوی مواد فتالات و BPA هستند. این مواد در حالت عادی سمی نیستند. ولی در غلظت بالا بسیار سمی هستند.
فتالات یک ماده مسدود کننده غدد درون ریز در بدن انسان است. که ورود آن به بدن ممکن است باعث ایجاد سرطان شود. البته این ماده در اسباببازیهای کودکان نیز وجود دارد.
ممکن است سمی بودن مواد نرم کننده پیویسی کم باشد، ولی یکی از دلایل نامطلوب بودن پیویسی برای انتقال آب همین مسئله است.
تفاوت لولههای یوپیویسی با لولههای سی پیویسی
بعد از دانستن تفاوت لوله پیویسی و یو پی وی سی خوب است اطلاعاتی در خصوص پسرعموی دیگر این دو ماده کسب کنیم. سی پیویسی یکی دیگر از هم خانوادههای یوپیوی است. بر خلاف یوپیویسی به جای حذف نرم کنندهها از پی وی سی این ماده با واکنش کلراسیون رادیکال آزاد تغییر ساختار یافته که باعث افزایش کلر در آن شده است. این اصلاح ساده سبب شده که سی پیویسی بتواند در دماهای بالاتر از خود مقاومت نشان دهد.
لولههای پیویسی توانایی تحمل دما تا 60 درجه سانتیگراد را به خوبی دارا هستند در حالی که لولههای سی پیویسی توانایی تحمل 94 درجه سانتیگراد را دارند.
به همین دلیل لولههای سی پیویسی مناسبترین گزینه برای لوله کشی آب منازل (حتی بهتر از یوپیویسی) هستند. در برخی از کشورها پیشرفته به عنوان لولههای استاندارد لوله کشی آب مورد استفاده قرار میگیرند.
لولههای سی پیویسی به رنگ کرم بوده و لولههای پیویسی معمولاً به رنگ سفید به بازار عرضه میشوند.