لوله‌های کاندوئیت مجرایی لوله‌ای هستند که برای محافظت و مسیریابی سیم کشی برق در ساختمان‌ها و سازه‌های مورد استفاده قرار می‌گیرند.
لوله‌های محافظ برق انواع مختلفی داشته و از فلز، پلاستیک و الیاف ساخته میشوند بیشتر لوله‌های برق از جنس سخت ساخته میشوند، ولی برخی از لوله‌های دارای انعطاف نیز برای مقاصد خاص استفاده میشوند.
کاندوئیت معمولاً توسط تکنیسین‌های برق در محل نصب تجهیزات الکتریکی نصب می‌شود. کاربرد لوله‌های کاندوئیت، شکل و جزئیات نصب آنها اغلب در مقررات ملی برق کشی سازه‌ها در کشورهای مختلف مشخص شده است.
تاریخچه کاندوئیت
تاریخچه استفاده از لوله کاندوئیت، شنیدنی است. خدمات ارائه برق به خانه‌ها از اواخر دهه 1890 در ایالات متحده شروع شد و در دهه‌های دوم و سوم قرن 20 شکوفا شد و با گسترش استفاده از برق در سراسر جهان روش‌های نصب و برق‌کشی توسعه قابل توجهی پیدا کرد.
بین سال‌ها 1890 تا 1910 اولین سیستم برق‌کشی معروف به knob-and-tube معمول‌ترین سیستم برق‌کشی بود. در این سیستم برق‌کشی سیم‌های رسانا به صورت جداگانه و در بافت‌های پلاستیکی محافظت می‌شدند. ایراد اصلی این سیستم این بود که این عایق‌ها نهایتاً 25 سال عمر می‌کردند و کم‌کم ترک خورده و از بین می‌رفت.
در دهه‌های 1920-1940 کابل‌های برق انعطاف‌پذیرتر شد و از دیواره‌های فلزی انعطاف‌پذیر برای محافظت از کابل برق استفاده شد. اما این سیستم برق‌کشی ایرادات خاص خود را داشت.
در دهه 1940 سال‌های تحول در تاریخچه کاندوئیت بود در این دهه لوله‌های فلزی برای حفاظت از کابل برق مورد استفاده قرار گرفت. این لوله‌ها این امکان را به وجود می‌آورد که چند سیم به صورت جداگانه و در داخل یک لوله کاندوئیت قرار داده شود.
در سال‌های بعد استفاده از این روش توسعه یافت و لوله‌های مختلفی با کاربردهای متفاوت برای محافظت از کابل کشی ساختمان ابداع و به بازار ارائه شد.
کاربردهای لوله کاندوئیت
کاربرد لوله کاندوئیت در زمینه‌های مختلفی توسعه یافته است. برخی از کاربردهای لوله کاندوئیت عبارت‌اند از:
- اتصالات برقی در صنایع مختلف مثل صنایع نفت، پتروشیمی، نیروگاههای برق و …
- ماشین آلات سنگین
- تجهیزات دریایی
- تجهیزات چاپ
- تجهیزات حرارتی
- اتصالات ترانسفورماتورها
- روشنایی در فضای باز
- تجهیزات خودروها
- تجهیزات دیتاسنترها
- فیبر نوری
- تجهیزات آزمایشگاهی
- و …
لوله کاندوئیت در برابر خوردگی و نفوذ روغن و آب مقاوم است و به دلیل وزن سبک در کاربردهای متفاوتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. قسمت درونی این لوله‌ها صاف بوده به همین خاطر سیم‌ها به آسانی در داخل آن قرار می‌گیرند.
این لوله‌های کاندوئیت به دلیل مقاومت در برابر نور خورشید گزینه مناسبی برای استفاده در فضای باز هستند. همچنین این لوله‌ها به دلیل مقاومت خوبی که در برابر ضربه و شکستگی دارند برای محافظت از سیم کشی برق در جاهایی که امکان ضربه خوردن هست، بسیار مناسب هستند.
مزیت‌های لوله‌های کاندوئیت
برخی از مزیت‌های لوله‌های کاندوئیت عبارت‌اند از:
- وزن سبکی دارند و به همین دلیل به آسانی حمل و نقل و نصب میشوند.
- سطح داخلی صافی دارند و کابل‌های برق به آسانی در درون آنها قرار می‌گیرد
- در برابر ضربه، نفوذ آب و گردوغبار مقاوم هستند
- ماندگاری بالایی داشته و نیاز به نگه داری ندارند.
- در محدوده دمایی بسیار بالایی (بین -40 تا 80 درجه) کیفیت خود را حفظ می‌کنند
- در برابر خوردگی و مواد شیمیایی مقاوم هستند
- فرایند نصب و مونتاژ آنها ساده و ارزان است
- در یک مکان کوچک می‌توان تعداد زیادی لوله کاندوئیت را کنار هم کار گذاشت
انواع لوله‌های کاندوئیت
با توجه به محل قرارگیری و عوارض آن محل، انواع مختلفی از لوله‌های کاندوئیت قابل استفاده و نصب است. کاندوئیت ها انواع مختلفی داشته و بسته به نوع مصرف به دو دسته فلزی یا غیر فلزی تقسیم میشوند.
لوله‌های کاندوئیت فلزی: این لوله‌های کاندوئیت معمولاً از جنس فولاد گالوانیزه، فولاد ضد زنگ یا آلومینیوم ساخته میشوند و انواع آن عبارت‌اند از:
1-کاندوئیت فلزی سخت (RMC): این نوع از لوله‌ها ضخیم بوده و لوله‌ها با پیچاندن به هم متصل شده و برای جاهایی مناسب است که امکان ایجاد ضربه سخت وجود دارد.
2-کاندوئیت فلزی گالوانیزه (GRC): این نوع از لوله برای جاهایی که امکان خوردگی لوله با مواد شیمیایی یا آب وجود دارد مناسب است.
3-لوله‌های نازک (EMT): این لوله‌های نازک برای کابل کشی ساختمان‌های تجاری و بیمارستانها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این لوله در برابر خوردگی با رطوبت و بخار مقاوم است.
5-لوله فلزی متوسط (IMC): این لوله از لوله‌های نازک ضخیم‌تر هستند.
6-لوله‌های انعطاف‌پذیر (FMC): این لوله کاندوئیت برای مناطق خشک که لوله کشی به انعطاف نیاز دارد مورد استفاده قرار می‌گیرد.
لوله‌های کاندوئیت غیر فلزی: این لوله‌های کاندوئیت از پلاستیک ساخته شده است و در جاهایی که استفاده از لوله‌های فلزی مشکل است مورد استفاده قرار می‌گیرد. انواع آن عبارت‌اند از:
1-لوله غیر فلزی سخت (RNC): سبک‌ترین و ارزان‌ترین لوله محافظ برق است که خیلی هم سریع نصب می‌شود. این لوله‌ها در برابر ضربه مقاومت خوبی ندارند و با حرارت دهی منعطف میشوند.
2-لوله غیر فلزی نازک (ENT): این لوله‌ها خیلی انعطاف‌پذیر بوده و بدون ابزار خاصی می‌توان آن را خم کرد. نصب آن خیلی آسان است. این لوله‌های غیر فلزی ضد آب نیستند.
لوله های انعطاف پذیز ضد آب (LFMC):
لوهله های LFMC یا لوله های فلزی انعصاف پذیر ضد آب، نوع مخصوصی از لوله های فلزی انعطاف پذیر می باشند که با استفاده از قطعه ضروری رابط تابلویی و روکش پلاستیکی که این لوله ها را کاملا ضد آب می کند، در پروژه هاس ساخت و ساز مورد استفاده قرار می گیرند. استفاده از این لوله ها در محیط های بیرونی و به خصوص سیستم خای خنک کننده بسیار مرسوم می باشد.
لوله های PVC سخت و سفت
لوله های PVC یا پلی وینیل کلرید سفت و سخت بسیار مشابه لوله های پلاستیکی است و بیشتر در محیط های فرساینده و خورنده مورد از آن استفاده می شود. این لوله ها با رابط های پلاستیکی به هم چسبیده و در محل مورد نظر نصب می شوند. بدون وجود اتاقک ضد گرما، این لوله ها به راحتی در اثر گرما و دمای بالا خمیده شده و حالت اولیه خود را از دست می دهند.
کلام آخر
امروزه با توجه به پیشرفت تکنولوژیبرق کاران در هنگام انجام کار خود با انتخاب های گوناگونی روبرو خواهند شد. همچنین، انواع مختلف رابط ها که سازگار با هر نوع لوله به وجود آمده اند، کار را برای این قشر از کارمندان راحت تر ساخته اند. لوله های برقی، برای هدف های مختلفی در برق کاری ساختمان و تسهیلات به وجود آمده اند در نتیجه، مهارت در به کار گیری این لوله ها امروزه بسیار حائز اهمیت می باشد و به زبان دیگر، از ضرورت برق کاری به شمار می آید.
